Vào dịp Tết nguyên Đán hàng năm, mỗi gia đình đều sẽ chuẩn bị những mâm cơm thịnh soạn để cúng bái tổ tiên. Tuy nhiên mỗi vùng miền lại có một món ăn đặc trưng riêng, các bạn hãy cùng tìm hiểu xem một số món ăn ngày Tết không thể thiếu miền Bắc nước ta nhé.
Bánh chưng – món ăn ngày tết phổ biến nhất
Bánh chưng là một món ăn truyền thống của người Việt trong dịp Tết Nguyên đán từ thời vua Hùng dựng nước. Đây là một loại hình vuông, một số nơi có thể là hình tròn, được làm từ gạo nếp, đậu xanh, thịt heo và lá dong. Người ta sẽ cho lớp gạo nếp vào giữa một lớp đậu xanh và thịt heo, sau đó bọc bằng lá dong và tráng bằng dây lá sen để nấu trong nồi nước khoảng 8-10 giờ. Bánh chưng sẽ có mùi thơm đặc trưng của lá dong, hương vị đậm đà và bùi bùi của gạo nếp, đậu xanh và thịt heo.
Hiện nay bánh chưng của từng vùng miền cũng rất khác nhau. Có nơi dùng gạo nếp cẩm để nấu, cơ nơi dùng gạo nếp trắng, có nơi dùng gạo cum; cũng có nơi dùng khuôn, có nơi lại gói bằng tay,…Mỗi vùng miền khác nhau lại có bánh chưng đại diện cho từng nét văn hóa đa dạng rất Việt Nam.
Bánh chưng được coi là biểu tượng của lòng hiếu khách, của sự kính trọng và tình cảm gia đình. Trong truyền thuyết, bánh chưng cũng được xem như một hình tượng của đất, trời và con người, thể hiện sự gắn bó của con người với thiên nhiên và đất nước.
Dưa hành
Dưa muối là món ăn được người Việt lưu truyền qua nhiều đời, trở thành một món ăn không thể thiếu trong các món ăn ngày tết. Dưa muối thường được làm từ, các loại rau cải, củ cải trắng, củ hành, đỗ, … mỗi nơi sẽ muối bằng một loại rau đặc trưng của vùng đó, rau được ngâm trong nước muối và gia vị trong khoảng 1-2 tuần.
Dưa muối có vị chua, mặn và cay nhẹ, giúp tiêu hóa và kích thích vị giác. Ngoài ra, dưa muối còn là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất quan trọng cho cơ thể.
Thịt đông
Thịt đông là món ăn lâu đời của Việt Nam được làm từ thịt heo, ướp với các loại gia vị như hành tím, tiêu, muối, đường, rượu trong khoảng 1-2 giờ. Sau đó, thịt được cho vào túi nilon hoặc giấy bạc, cùng với trứng gà, một ít nấm hương và nấm rơm. Túi thịt được đặt trong nồi, nấu chín trong nước khoảng 4-5 giờ, sau đó để nguội và cắt thành từng lát.
Thịt đông có màu sắc đẹp mắt, vị thơm ngon và chắc mềm. Thịt đông thường được dùng trong bữa ăn Tết, cùng với bánh chưng, bánh tét, dưa hành, nem chua, giò, ruốc và các món ăn khác. Thịt đông không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao với chất đạm và các vitamin, khoáng chất, mà còn là biểu tượng của sự bền vững và sự kết nối của con người với thiên nhiên.
Canh măng khô nấu chân giò
Món canh này kết hợp giữa măng khô, chân giò heo và các loại gia vị tạo nên hương vị đậm đà, thơm ngon. Khi nấu chung, măng khô có vị giòn, chân giò heo thấm đậm vị ngọt, tạo nên một món canh đậm đà, thích hợp để thưởng thức trong các bữa cơm gia đình hay những dịp đặc biệt.
Món canh măng khô chân giò ngày Tết thường được đặt trong các bàn tiệc, góp phần tạo nên không khí vui tươi và trang trọng của ngày lễ. Món canh này tượng trưng cho sự giàu có, sung túc và may mắn trong năm mới.
Nem rán
Nem rán là món ăn phổ biến trong các bữa tiệc, dịp lễ tết và các dịp quan trọng khác. Nó cũng là món ăn đường phố được yêu thích tại Việt Nam và được phục vụ trên nhiều quán ăn và nhà hàng. Nem rán được làm từ thịt heo hoặc tôm băm nhuyễn, trộn với nấm, hành tây, hành lá, nấm mèo và một số gia vị như bột nêm, tiêu và đường, sau đó được cuốn vào bánh tráng và chiên giòn. Món nem rán có vị ngon, thơm và giòn rụm, thường được ăn kèm với nước chấm chua ngọt và rau sống.
Món nem rán có hương vị đặc trưng của món ăn truyền thống Việt Nam, với vị ngon, thơm và giòn rụm, đã trở thành một trong những món ăn được ưa chuộng tại Việt Nam và trên thế giới.
Canh khoai nấu xương
Canh khoai cũng là một trong các món ngon ngày tết ở miền Bắc. Canh thường được chế biến trong các dịp lễ tết hay trong các bữa cơm gia đình. Canh được nấu từ các loại khoai như khoai sọ, khoai tây, khoai mỡ,…cắt nhỏ, cho vào nước hầm xương nấu đến khi khoai mềm thì cho thêm rau thơm như ngò, húng quế, rau mùi.
Cách làm canh khoai mỡ đơn giản, nguyên liệu dễ kiếm tại chợ và giá cả phải chăng, đó là lý do tại sao món canh này được nhiều người ưa thích. Canh khoai mỡ có hương vị thơm ngon đặc trưng của khoai, ngọt của nước xương hầm và các loại rau thơm, đem lại cảm giác ấm áp đoàn viên cho người ăn.
Chả lụa
Chả lụa cũng là một món ăn ngày Tết truyền thống quen thuộc không chỉ ở miền Bắc mà còn trên cả nước. Chả lụa được làm từ thịt heo xay nhuyễn kết hợp với bột mỳ và các gia vị như tiêu, hành, tỏi, nước mắm… sau đó được đóng thành từng que dài, có thể ướp chín hoặc ướp sống tùy thích.
Chả lụa được chế biến bằng nhiều cách khác nhau, từ trứng, tôm, mực, nấm… nhằm tăng thêm hương vị và độ ngon cho món ăn. Chả lụa được dùng trong nhiều món ăn khác nhau như phở, bánh mì, bún, cuốn… và cũng là món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ tết.
Chả lụa có hương vị thơm ngon, mềm mịn, dẻo dai, đậm đà và béo ngậy. Đây là một món ăn đơn giản, dễ làm và phù hợp với mọi lứa tuổi, từ trẻ em đến người già. Chả lụa còn có giá trị dinh dưỡng cao, là nguồn cung cấp protein, vitamin và khoáng chất quan trọng cho cơ thể.
Chả lụa là biểu tượng của ẩm thực Việt Nam, thể hiện sự giản dị, tinh tế và nền văn hóa ẩm thực phong phú của đất nước. Món ăn này đã trở thành một trong những đặc sản của Việt Nam được nhiều du khách quốc tế yêu thích và đánh giá cao.
Gà luộc
Gà luộc là món ăn ngày Tết phải có trên bàn thờ gia tiên, không chỉ ngày tết mà còn cả những ngày rằm hay giỗ chạp. Để làm món gà luộc, người ta thường chọn những con gà thịt ngon, không quá già hay quá non. Sau khi rửa sạch, gà được đem luộc trong nước sôi kèm với gừng, hành, lá chanh và một ít muối. Khi thịt gà chín mềm, người ta lấy ra để nguội.
Món gà luộc có hương vị thơm ngon, thịt gà mềm và dẻo, không quá khô hay bở. Khi ăn, người ta có thể cắt thịt gà thành từng miếng nhỏ, thưởng thức kèm với muối tiêu chanh ớt hoặc nước mắm pha chua ngọt đều được nhé.
Bánh dày
Bánh dày đã là một trong những món ngày Tết từ thuở xa xưa, từ thời vua Hùng đã sử dụng bánh chưng và bánh dày để cúng bái tổ tiên. Bánh dày được làm từ bột nếp trộn với nước, sau đó nhào đều và xay thành từng viên nhỏ. Các viên bột này được nhào và nặn thành hình vuông hoặc hình tròn, sau đó được đem luộc trong nước sôi cho đến khi chín.
Bánh dày có vị ngọt, mềm, dai, béo ngậy, rất thơm ngon, thường ăn cùng giò lụa, chả mỡ hoặc bột đậu xanh.
Bánh dày còn được xem là biểu tượng của sự trường thọ, sự bền vững và may mắn trong gia đình. Trong tết Nguyên đán, bánh dày thường được làm và thưởng thức cùng với bánh chưng và dưa hành.
Xôi nếp
Xôi là món ăn ngày tết, được làm từ gạo nếp và có nhiều loại như xôi gấc, xôi đậu xanh, xôi khúc, xôi lá dứa, xôi nếp than và nhiều loại khác. Xôi có hương vị ngọt, thơm và dẻo, thường được ăn kèm với đồ nhân như đậu xanh, mè đen, thịt gà hoặc trứng.
Trong văn hóa ẩm thực của người Việt, xôi có ý nghĩa quan trọng đối với cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là trong các dịp lễ tết. Món xôi thể hiện sự đoàn kết và tình cảm gia đình, là một món ăn đơn giản nhưng rất thơm ngon và bổ dưỡng.
Xôi cũng có ý nghĩa về mặt tâm linh, được coi là một món ăn thiêng liêng và mang lại may mắn, tài lộc cho gia đình. Trong các dịp tết, người Việt thường làm xôi để cúng ông bà tổ tiên và các vị thần linh.
Trên đây chỉ là một số món ăn thường xuyên xuất hiện trong mâm cơm cúng ngày Tết của miền Bắc, còn nhà bạn có món ăn ngày tết khác với danh sách trên hãy cùng chia sẻ với mình biết nhé.
